Fedorowicz podkreśla, że poglądy kameralistów miały zwolenników także w Polsce. Do najwybitniejszych należał Jan Ferdynand Nax (1736-1810), który dostrzegał wyraźne różnice między fiskalnymi a inlerwencjonistycz- nymi celami działalności państwa, do realizacji których wykorzystywało ono podatki. Nax rozróżniał trzy główne podatki6:
– 1) podatek gruntowy, najbardziej sprawiedliwy, ale stwarzający poważne trudności, jeśli chodzi o jego wprowadzanie, gdyż aby zadość uczynić sprawiedliwości, należałoby oprzeć go na katastrze:
– 2) podatek od osób (czyli pogłówne), który uważał za wielce niesprawiedliwy, gdyż nie uzależniony ani od majątku, ani od dochodu:
– 3) podatek od rzeczy, przez które rozumiał zwłaszcza akcyzę i czopowe, podatek od dóbr luksusowych: był zwolennikiem wysokiego opodatkowania tych dóbr7.
Merkantyliści (XVI-XVI1 wiek) preferowali gospodarkę krajową i uważali, że należy ją chronić m.in. za pomocą systemu podatków i ceł. Szczególne miejsce w polityce merkantylistycznej zajmuje kolbertyzm, który swoją nazwę bierze od Jeana Baptiste Colberta (1619-1683), wybitnego męża stanu, intendenta kardynała Mazarina i doradcy króla Ludwika XIV. Wśród licznych zasług Colberta dla gospodarki Francji należy wymienić standaryzację prawa regulującego system podatkowy, celny, administracyjny. Colbert przyczynił się także do rozbudowy armii lądowej i floty morskiej, zdobywania kolonii i zakładania kompanii handlowych, rozbudowy manufaktur królewskich i ochrony rodzimej produkcji przez elastyczny system ceł importowych.
Leave a reply