Okresu, w którym obowiązywała ortodoksyjna teoria finansów publicznych, nie można dokładnie sprecyzować. Wynika to nawet z naszych rozważań, gdyż nietrudno zauważyć, że niektóre szkoły finansów publicznych nakładają się w czasie. Zdaniem J. Zajdy, ortodoksyjna teoria finansów publicznych, podporządkowana skarbowemu punktowi widzenia, dominowała przez cały XIX wiek do pierwszej wojny światowej i przez okres powojennej odbudowy aż do wielkiego kryzysu lat 1929-193515. Ortodoksyjna teoria finansów publicznych zaleca, aby budżet państwa był jak najmniejszy. Podwaliny tej doktryny stworzył, jak już zaznaczyłem wcześniej, J.B. Say. Według niego, podatek jest ciężarem nie tylko z prywatnego, lecz także ze społecznego (ekonomicznego) punktu widzenia16. Korzystny wpływ małego budżetu na gospodarkę trafnie określił A. Krzyżanowski: „rozmiary kapitalizacji są uwarunkowane w pierwszym rzędzie wielkością wydatków publicznych. Znaczne wydatki państwa podwyższają stopę procentową, zmniejszają wysokość płac i innych dochodów. […] Ograniczenie wydatków państwowych sprzyja umiarkowanej zwyżce cen i płac”17. Koncepcja małego budżetu oznacza, że powinien on być tworzony tylko do takiej wysokości, która pozwala finansować ewidentne zadania publiczne państwa, a zwłaszcza zapewnienie ładu wewnętrznego i obrony narodowej.
przeczytaj resztę
