Daily Archives 09/07/2015

Zasady ustalania wyników głosowania w sprawach publicznych cz. II

Wymóg tzw. kwalifikowanej większości głosów (np. 2/3) niezbędnych do przyjęcia decyzji jest znacznie łagodniejszy niż jednomyślność. Jeżeli jednak dotyczy np. całego społeczeństwa, to osiągnięcie jej wcale nie jest łatwe. Z tych też względów zasada większości kwalifikowanej dotyczy spraw o kardynalnym znaczeniu dla społeczeństwa. Zasada taka może być stosowana np. w przypadku referendum w sprawie kary śmierci. Większość kwalifikowana jest wymagana także w przypadku uchwalenia (zmian) konstytucji, jak również w procesie legislacyjnym, jeżeli poszczególni uczestnicy tego procesu (Sejm, Senat, prezydent) odrzucili projekt danego aktu prawnego.

przeczytaj resztę

Funkcje budżetu państwa

Duży stopień złożoności instytucji budżetu państwa jest przyczyną rozbieżności w formułowaniu przez różnych autorów funkcji budżetu. Rozbieżności te dotyczą zarówno liczby funkcji, jak też interpretacji ich treści. Częściowe wyjaśnienie źródeł nieporozumień związanych z funkcjami budżetu leży, jak sądzę, w pojęciu „funkcja”. Warto zauważyć, że na gruncie nauk ekonomicznych pojęcia tego używa się w odniesieniu do zjawisk nie tylko ilościowych, lecz także jakościowych. Na przykład powszechnie wymienia się funkcje pieniądza, kredytu, cen, podatków itd, Tymczasem pojęcie funkcji wywodzi się z nauk ścisłych i dotyczy zależności między przynajmniej dwoma zjawiskami, przy czym zjawiska te zawsze występują razem, tzn. wystąpieniu zjawiska A towarzyszy pojawienie się zjawiska B, oraz istnieje między nimi związek przyczynowo-skutkowy. Najważniejsze jednak jest to, że w przypadku funkcji rozpatrywanych na gruncie nauk ścisłych zależność między zjawiskami daje się kwantyfikować. W przypadku funkcji kategorii ekonomicznych ich istotę formułuje się w sposób opisowy, co stwarza możliwość różnej jej interpretacji. Znany teoretyk budżetu, J. Kaleta, zwraca też uwagę pośrednio na pojemność funkcji, stwierdzając że mnożone w literaturze funkcje są zawarte w kilku funkcjach o charakterze podstawowym0. Wyłania się stąd możliwość formułowania np. podstawowych oraz pomocniczych funkcji budżetu. Inne rozwiązanie polegałoby na hierarchizacji funkcji budżetu. W teorii wyodrębnia się następujące funkcje:

przeczytaj resztę