W gospodarce rynkowej decyzje alokacyjne związane są mniej lub bardziej widocznie z oszczędnościami pieniężnymi podmiotów. Skłonność podmiotów do oszczędzania uzależniona jest nie tylko od: (1) stopy oprocentowania depozytów, (2) stopy inflacji, lecz także od (3) stopy opodatkowania dochodów z kapitału, czyli oszczędności pieniężnych podmiotów ulokowanych na rynku finansowym. Również skłonność do inwestowania przez przedsiębiorstwa jest uzależniona od stopy opodatkowania dochodów z zainwestowanego kapitału. Zagadnienie to rozpatrzymy w oparciu o rys. 13.
Na rysunku tym krzywa II reprezentuje inwestycje. Jej kształt informuje o tym, że stopa zwrotu może być różna ze względu na poziom (rozmiary) inwestycji. Z kolei krzywa 55 reprezentuje podaż oszczędności. Z kształtu tej krzywej wynika, że również poziom oszczędności może różnie ukształtować się przy różnej stopie zwrotu lub stopie procentowej. Krzywe oszczędności i inwestycji przecinają się w punkcie E, co oznacza, że w punkcie tym istnieje równowaga między podażą oszczędności a popytem na nie ze strony inwestorów. Równowaga ta wyznacza także poziom stopy dochodu z tytułu zainwestowanego kapitału. Poziom ten jest identyczny dla podmiotów oszczędzających.
Według analiz i szacunków prowadzonych w Stanach Zjednoczonych osoba, która zarabiała 10000 doi. mogłaby zarabiać o 9% więcej, gdyby podatków nie było. Szacuje się również, że każdy dolar przejęty przez państwo w formie podatków wyrządzał szkody w gospodarce równe 30 centom. Por. J. Hausman Labor Supply, w: How Taxes Affects Economic Behavior, H.J. Aaron, J.A. Pechman (red.), Washington, D.C. 1981: cyt. za: S. Fischer, R. Dornbusch Economics, McGraw-Hill, New York 1983, s. 435.
W opisanej sytuacji nie występowały podatki od zysku przedsiębiorstw ani podatki od dywidendy (oprocentowania), czyli podatki od dochodów osobistych oszczędzających. Przyjmijmy, że w naszym przykładzie nałożony jest na przedsiębiorstwo podatek od zysku. W konsekwencji krzywa inwestycji II przesunie się w dół (odzwierciedla to krzywa /’/'), co oznacza obniżenie poziomu inwestycji: stopa dochodu netto też będzie się różnić od stopy dochodu przed opodatkowaniem. Wprowadzenie podatku od dochodów osobistych ludności spowoduje z kolei przesunięcie krzywej oszczędności do góry (odzwierciedla to krzywa S’S'). Nowy punkt równowagi między podażą oszczędności a popytem na nie oznaczony jest na wykresie literą E'. Tak więc oszczędności i inwestycje zmniejszą się o odcinek BA. Nałożenie podatku od zysku przedsiębiorstw spowoduje, że stopa dochodu brutto (przed opodatkowaniem) wzrośnie do punktu ig, podczas gdy stopa dochodu netto dla inwestora, zwana także stopą rynkową, wynosi im. W wyniku nałożenia na oszczędzających podatku od dochodów osobistych zmniejszy się także stopa dochodu oszczędzających – punkt
Leave a reply