Dla finansów publicznych znaczenie teorii Keynesa polega także i na tym, że jej ukazanie się oznaczało zerwanie z ortodoksyjną doktryną fiskalną. Zasadę, że działalność wydatkowa państwa musi mieścić się w granicach gromadzonych dochodów Keynes odrzucił. Uzupełnienie efektywnego popytu przez dodatkowe wydatki publiczne było celem znacznie ważniejszym niż zachowanie równowagi budżetowej. Teoria Keynesa wyjaśnia też paradoks niezrównoważenia budżetu. Jego istota polega na tym, że w warunkach kryzysu spada produkcja, spada dochód narodowy, spadają dochody przedsiębiorców i dochody gospodarstw domowych. W konsekwencji spadają także dochody państwa z podatków przychodowych i podatków dochodowych. Jednocześnie ciążące na państwie obowiązki publiczne i socjalne wymuszają ponoszenie wydatków publicznych większych od dochodów. Deficyt budżetowy jest więc naturalnym zjawiskiem w okresach kryzysów gospodarczych i recesji. Ich pokonanie i przełamanie na drodze zaleceń ortodoksyjnych fiskalistów nie jest możliwe, gdyż trzeba by dokonywać cięć w wydatkach publicznych, aby osiągnąć równowagę budżetu państwa. Doprowadziłoby to do dalszego ograniczenia i tak już niskiego efektywnego popytu w gospodarce i pogłębienia kryzysu (recesji)35. Zgodnie z teorią Keynesa, w takiej sytuacji konieczne jest nie równoważenie budżetu, lecz nawet zwiększenie deficytu po to, aby kreować popyt w gospodarce i umożliwić jej wejście na drogę wzrostu.
Również poglądy Keynesa na istotę długu publicznego są zdecydowanie różne od poglądów ortodoksyjnych fiskalistów. Dług publiczny, jako konsekwencja zalecanego przez Keynesa deficytu budżetowego w okresie kryzysu (recesji) gospodarki, nie jest tak złym zjawiskiem, jak uważano wcześniej, gdyż występowanie długu wewnątrz kraju oznacza tylko redystrybucję dochodów.
Leave a reply