Zasadnicze znaczenie dla badania równowagi budżetowej ma porównanie strumieni dochodów i wydatków na koniec roku budżetowego. Zamknięcie okresu budżetowego wywołuje ważne skutki prawne i ekonomiczne. Budżet jest uchwalony przez parlament na okres roku, potem traci moc, co oznacza, że organy budżetowe nie mają prawa do korzystania ze środków budżetowych. Prawo to nabędą dopiero wraz z uchwaleniem przez parlament nowego budżetu. Z ekonomicznego punktu widzenia nie wykorzystane środki budżetowe „nie przepadają”, lecz po konfrontacji z sumą strumieni dochodów tworzą saldo, które oznacza albo powstanie zobowiązań banku wobec budżetu, albo przeciwnie.
Ze strumieniowego charakteru budżetu wynikają ważne konsekwencje metodologiczne. Pojęcia: deficyt budżetowy, nadwyżka budżetowa są właściwe dla strumieniowej metody analizy równowagi budżetowej, czyli dla jednego okresu (roku) budżetowego. Badanie równowagi (nierównowagi) budżetowej w kilku (w dowolnej ilości) okresach budżetowych jest możliwe wówczas, gdy obok wymienionych wyżej pojęć deficytu i nadwyżki budżetowej wprowadzimy pojęcia: dług publiczny oraz akumulacja publiczna.
Dług publiczny jest sumą deficytów powstałych w okresach poprzednich, a akumulacja publiczna jest sumą nadwyżek budżetowych powstałych w okresach poprzednich. Zależności między nadwyżką i deficytem budżetowym a akumulacją publiczną i długiem publicznym można wyjaśnić na podstawie prostego przykładu (tablica 7).
Leave a reply