Rozwój cywilizacji związany jest ściśle ze społecznym bytowaniem ludzi, czyli życiem we wspólnotach opartych na więzach krwi, miejscu zamieszkania, religii itd. Pozostawiając na boku rozważania historyczne, można stwierdzić, że państwo jest wytworem rozwoju cywilizacji. Reprezentujące państwo i samorząd instytucje publiczne organizują życie społeczności lokalnych, regionalnych i ludności zamieszkującej cały kraj.
Z dzisiejszej perspektywy możemy powiedzieć coś więcej, a mianowicie, że zakres działalności władz publicznych wykracza poza granice kraju. Najlepszym tego przykładem jest dawna EWG, a obecnie Unia Europejska, w przypadku której działalność wielu instytucji dotyczy nie jednego kraju, lecz społeczeństw całej Unii Europejskiej.
Znaczenie instytucji publicznych, wśród których wyraźnie rozróżnia się instytucje państwowe i instytucje samorządowe, dla normalnego funkcjonowania oraz rozwoju zbiorowości lokalnych i całego społeczeństwa nie zawsze jest doceniane. Tak przyzwyczailiśmy się do istnienia i działalności instytucji publicznych, że funkcje, które one pełnią, traktujemy jako coś oczywistego. Jest to zresztą typowa reakcja psychologiczna człowieka w przypadku trwałego zaspokojenia potrzeb, zwłaszcza potrzeb podstawowych, a do takich przecież należy zaliczyć bezpieczeństwo wewnętrzne, ochronę sanitarną, oświetlenie ulic, publiczny transport, działanie administracji itd. Jednak z historycznej perspektywy obecny stan jest rezultatem wielowiekowego, żmudnego procesu budowania instytucji organizujących nasze życie publiczne: zakres funkcji publicznych państwa i samorządu był przedmiotem konfliktów. Rolę, jaką odgrywają instytucje (władze) publiczne w nowoczesnych społeczeństwach, najlepiej widać w sytuacjach krańcowych, np. podczas przybierających szerszy zasięg strajków sektora publicznego. Abstrahując od podłoża takich strajków można zauważyć, że paraliżują one normalne życie społeczności lokalnych czy większych zbiorowisk ludzkich. Przykładem może być Francja z grudnia 1995 r.
Leave a reply