Funkcja racjonalności wydatkowania środków publicznych przez tworzenie funduszy celowych związana jest także z technikami finansowania. Chodzi w szczególności o:
– możliwość zerwania z zasadą jednoroczności budżetowania,
– stabilizację dochodów funduszy publicznych zagwarantowaną przez ustawowe zapisy odnośnie do źródeł finansowania,
– zapewnienie ciągłości finansowania zadań,
– elastyczne kształtowanie wydatków w zależności od zmieniających się potrzeb.
Z przedstawionej charakterystyki może wynikać, że publiczne fundusze celowe mają same zalety. Wobec tego może powstać pytanie, dlaczego tej formy organizacyjnej nie stosuje się na jeszcze szerszą skalę w ramach systemu finansów publicznych. Odpowiedź na to pytanie tkwi w pewnych problemach, które powstają w związku z istnieniem tych instytucji finansowych. Na pierwsze miejsce wysuwa się problem rozbicia gospodarki globalnymi środkami publicznymi, co może utrudniać ich racjonalną alokację. Zauważmy więc, że podstawowa przesłanka tworzenia funduszy celowych – racjonalizacja wydatkowania środków publicznych może prowadzić do odwrotnych skutków. Środki publiczne gromadzone na rachunkach funduszy celowych wymykają się bowiem spod kontroli parlamentu, a ewentualne potrzebne korekty w gospodarowaniu środkami gromadzonymi na tych rachunkach wymagają z reguły zmian ustawowych, co nie zawsze jest łatwe, a ponadto wymaga czasu. Wyłania się stąd problem znalezienia właściwych proporcji między środkami publicznymi gromadzonymi przez budżet (państwa, jednostek samorządowych) a środkami publicznymi gromadzonymi przez fundusze celowe. O proporcjach tych, lub inaczej o optymalizacji gospodarki środkami publicznymi ze względu na formę organizacyjną funduszu, decydują konkretne warunki polityczne, społeczne, historyczne itp.
Leave a reply