O ile w przypadku gospodarki prywatnej (sektora prywatnego) o jej sposobie funkcjonowania, osiąganych efektach itd. przesądza mechanizm rynkowy, o tyle dla ekonomiki sektora publicznego kluczowe znaczenie ma mechanizm polityczny i ściśle z nim powiązany system wyborczy.
W systemach demokratycznych, powszechnie występujących w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej, wybór publiczny rozstrzyga się przez wybory przedstawicieli obywateli do władz.
Trzeba z góry uprzedzić, że system wyborczy (głosowanie) nie jest systemem idealnym, ma także wady. Problem w tym, że nie ma lepszego rozwiązania. Występuje tutaj podobna sytuacja, jak z mechanizmem rynkowym, który ma wiele wad i mankamentów, ale również podstawową zaletę: lepszego sposobu gospodarowania po prostu nie ma.
Wybór z natury rzeczy jest podejmowaniem decyzji preferującej jedno rozwiązanie (wariant) kosztem innego rozwiązania lub innych rozwiązań. Wybór jest łatwiejszy, jeżeli zachowane są podstawowe zasady:
– każdy wyborca ma jednakową szansę wpływania na przedmiot wyboru,
– przedmiot wyboru jest konkretny,
– wybór dotyczy dwu wykluczających się możliwości (albo, albo).
W nowoczesnych demokratycznych systemach wyborczych powszechnie obowiązuje zasada „jeden obywatel – jeden głos”. System głosowania w sprawach publicznych różni się zasadniczo od systemu głosowania w sprawach gospodarczych w sektorze prywatnym. W spółkach – typowych formach organizacyjnych przedsiębiorstw prywatnych – o ilości głosów, np. na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy (udziałowców), decyduje ilość posiadanych akcji (udziałów). Głosowanie odbywa się przez posiadany kapitał (majątek).
Leave a reply