Wykorzystanie zobiektywizowanych mierników potrzeb jako podstawy alokacji środków publicznych jest ważne także dlatego, że przy kształtowaniu zarówno globalnego poziomu wydatków, jak i ich struktury można sięgnąć do porównań międzynarodowych. Kształtowanie się wydatków publicznych należy rozpatrywać w porównaniu z krajami o zbliżonym poziomie rozwoju gospodarczego i społecznego.
W przypadku wydatków publicznych na wytwarzanie określonych usług (edukacja, ochrona zdrowia, kultura) zastosowanie metody kształtowania ich na podstawie potrzeb, której odmianą jest metoda popytowa, może pozostawać w kolizji z istniejącą bazą wytwarzania usług. W związku z tym jako sposób kształtowania wydatków publicznych można stosować metodę podażową. Polega ona na tym, że środki publiczne mogą być alokowane zgodnie z istniejącą bazą materialną i kadrową (zgodnie z istniejącym potencjałem). Podejście takie jest również wyrazem stosowania zobiektywizowanych kryteriów przy ustalaniu wydatków publicznych. W rozwiązaniu tym zawarte są też elementy metody historycznej.
W procesie alokacji środków publicznych można także stosować metodę ekspertów, której istota sprowadza się do tego, że specjaliści z danych dziedzin kształtują wydatki publiczne na podstawie swojej wiedzy oraz stanu danej dziedziny w kraju, w regionie, w zbiorowości lokalnej.
Z przedstawionego przeglądu metod kształtowania wydatków publicznych w skali makroekonomicznej wynika, że trudno byłoby oprzeć się wyłącznie na jednej metodzie. W praktyce konieczne jest posługiwanie się wieloma metodami, gdyż nie jest możliwe oderwanie się od ukształtowanych historycznie wydatków publicznych, a w każdym razie ich radykalna zmiana w krótkim czasie nie jest realna. Racjonalne kształtowanie wydatków publicznych wymaga jednak także zastosowania metody popytowej (potrzeb), która gwarantuje lepsze wykorzystanie środków publicznych.
Leave a reply