Daily Archives 08/04/2015

08/04/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Władze publiczne zgłaszają bieżący oraz średnio- i długookresowy popyt na pieniądz. Bieżący popyt na pieniądz jest zaspokajany przez bieżące wpływy z tytułu podatków, z innych bezzwrotnych wpływów typu podatkowego (cła, opłaty) oraz z wpływów z tytułu praw majątkowych. Jeżeli nawet budżet państwa jest zrównoważony w roku fiskalnym, to występująca często rozbieżność w czasie między wpływami na rachunki władz publicznych a ponoszeniem wydatków zmusza państwo do zaciągania krótkookresowych pożyczek. Jeśli nawet pożyczki te zostaną spłacone w okresie roku fiskalnego, tak aby działania rządu nie naruszały ustawy budżetowej, to nie pozostaje to wcale bez skutków dla stanu finansów publicznych. Wyłaniają się bowiem kwestie: od kogo pożyczać, na jakich warunkach, w jakiej formie zaciągać pożyczki itd. W szczególności trzeba uwzględnić fakt, że nawet te krótkookresowe pożyczki, zapewniające władzom publicznym płynność finansową, pociągają za sobą koszty, które trzeba uwzględnić na etapie budowy budżetu, jeżeli ma on być zrównoważony zgodnie z ustawą budżetową.

08/04/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Na rys. 2 krzywa użyteczności dobra publicznego (sensu stricio) Up jest neutralna względem dochodów indywidualnych. Oznacza to, że każdy obywatel ma dostęp do dobra publicznego niezależnie od tego, jakim dochodem dysponuje. Przykładem takich dóbr jest ochrona narodowa, bezpieczeństwo wewnętrzne, administracja publiczna, drogi publiczne, ochrona środowiska itp. W rzeczywistości stopień użytkowania dobra publicznego przez poszczególnego obywatela może być i jest różny, Częściowo jest to podyktowane czynnikami obiektywnymi, a częściowo subiektywnymi. Jeżeli ktoś żyje w mieście, gdzie istnieje większe skażenie środowiska niż na wsi, to użyteczność dobra publicznego, jakim jest powietrze jest mniejsza. Z kolei mieszkaniec dużego miasta ma większą możliwość korzystania z transportu publicznego.

08/04/2015, Kategorie  Teoria | No comments

O podatkowym lub ubezpieczeniowym charakterze składki na ubezpieczenie społeczne decyduje – jak już podkreślałem w rozdziale 5 – model organizacji i finansowania tej dziedziny. Jeżeli państwo realizuje system zaopatrzenia emerytalno-rentowego, w którym związek między wnoszoną składką a wypłacanymi świadczeniami jest mało przejrzysty, to podmioty wnoszące składkę postrzegają ją jako obciążenie o charakterze daniny publicznej (podatku). Inaczej jest, jeżeli składka na ubezpieczenie społeczne jest traktowana jako cena, którą płaci podmiot za przyszłe świadczenia emerytalne, a sposób organizacji i finansowania ubezpieczeń społecznych jest oparty (co zresztą wynika z nazwy) na zasadzie przezorności grupowej lub indywidualnej. Fundusze emerytalno-rentowe mogą mieć charakter funduszy publicznych. Jednak państwo może część odpowiedzialności materialnej pozostawiać do swobodnej decyzji pracownika i/lub przedsiębiorcy. Fundusze tworzone z takich dobrowolnych składek najczęściej mają charakter prywatnych funduszy emerytalnych i jako takie pozostają wprawdzie przedmiotem zainteresowania państwa, lecz nie wchodzą w skład finansów publicznych. Podobnie rzecz się ma z składkami na ubezpieczenie zdrowotne, które mogą mieć charakter publicznej daniny celowej. Jednak, czy tak jest, decyduje sposób organizacji finansowania sektora służby zdrowia.