Nałożenie podatku na sprzedawane dobro A wywołuje więc wielorakie skutki. Dla producenta dotkliwy jest nie tylko spadek popytu na dobro A, lecz także spadek wpływów ze sprzedaży netto jako wypadkowa dwóch czynników: spadku sprzedaży oraz spadku ceny netto. Podwyższona cena brutto na jednostkę dobra A, jako skutek nałożenia podatku, została więc częściowo pokryta przez sprzedającego, a częściowo przez kupującego, przy czym ten ostatni w naszym przykładzie ponosi większą część ciężaru podatkowego.
Jeżeli zatem podatek wpływa – co nie wymaga specjalnego dowodu – na cenę, to rozłożenie jego ciężaru na nabywcę i sprzedawcę będzie pochodne w stosunku do elastyczności popytu i elastyczności podaży względem ceny oraz możliwości wpływania przez producenta na poziom kosztów. W omawianym przypadku zakładaliśmy elastyczność zarówno popytu jak i podaży. W konsekwencji wzrost ceny brutto dobra A był niższy niż stawka nałożonego podatku na jednostkę tego dobra, a skutki opodatkowania rozkładały się na nabywcę i sprzedawcę.
Rozważmy dwie sytuacje. W pierwszej zakładamy, że popyt i podaż są sztywne. W drugiej, że popyt na dobro A jest nieskończenie elastyczny i podaż dobra A jest nieskończenie elastyczna.
Zastanówmy się, co będzie się działo z ceną oraz wielkością produkcji (sprzedaży), jeżeli popyt będzie sztywny i dobro A zostanie obłożone podatkiem: przypadek ten przedstawia rys. 8. W wyniku nałożenia podatku nastąpi wzrost ceny dobra A, a cały ciężar podatkowy, przy sztywnym popycie, poniesie nabywca. Graficznym tego wyrazem jest przesunięcie krzywej podaży do pozycji S’a. Wielkość podaży w sensie fizycznym nie zmienia się. Również cena jednostkowa netto dobra A nie zmienia się, co na wykresie odpowiada odcinkowi OC.
Leave a reply