Występujący w czasie spadku dochodu narodowego deficyt budżetowy nie jest więc wyrazem ekspansywnej polityki fiskalnej państwa. Na ogół zauważalna jest taka prawidłowość, że w okresie recesji deficyt budżetowy rośnie, a w czasie wzrostu gospodarki deficyt budżetowy maleje, niekiedy nawet pojawiają się nadwyżki. Wynika to stąd, że mimo istnienia deficytu budżetowego, i to znacznych rozmiarów, występują całkiem racjonalne przesłanki zastosowania środków ekspansywnej polityki fiskalnej, której celem jest zwiększenie globalnego popytu w gospodarce i wywołanie procesu wzrostu dochodu narodowego.
Z czysto budżetowego punktu widzenia zastosowanie środków polityki fiskalnej może wydawać się zgoła paradoksalne22. Przy wysokim deficycie budżetowym niezbędne może się okazać obniżenie stopy opodatkowania podmiotów i/lub zwiększenie wydatków. Środki te spowodują pogłębienie się deficytu budżetowego, ale kwestia deficytu budżetowego nie może być traktowana wyłącznie z punktu widzenia bieżącej działalności państwa. W dalszej perspektywie przejściowe zwiększenie deficytu budżetowego powinno przynieść uzdrowieńcze skutki dla gospodarki, związane z pobudzeniem popytu, co z kolei ma spowodować wzrost dochodu narodowego oraz wzrost wpływów podatkowych, zmniejszenie wydatków budżetowych na zasiłki dla bezrobotnych itd. W rezultacie zastosowania środków polityki fiskalnej deficyt budżetowy w dłuższej perspektywie powinien się zmniejszyć.
Konkludując należy stwierdzić, że deficyt budżetowy nie jest wystarczającym kryterium oceny działalności władz publicznych. Fakt jego występowania jest zaledwie jednym z symptomów sytuacji finansowej państwa. Konieczne jest analizowanie przyczyn występowania deficytu budżetowego oraz jego związków ze stanem gospodarki.
Leave a reply