Zaletą podatkowych automatycznych stabilizatorów koniunktury jest ich szybkie reagowanie na zmianę sytuacji dochodowej podmiotów. Działają one w ramach już istniejącego systemu, tzn. przyjętego przez państwo, społeczeństwo i przedsiębiorców. Wadą jest to, że rozwiązania przyjęte w ramach systemu mogą być nieskuteczne ze względu na nieadekwatność do występującej w praktyce sytuacji.
Inaczej jest w przypadku dyskrecjonalnych decyzji podatkowych: państwo może reagować w sposób, jakiego wymaga sytuacja, Progresja podatkowa, nowe podatki itp. mogą być na tyle wysokie, aby skutecznie ostudzić rozgrzaną koniunkturę. Z kolei w okresie recesji stosowanie decyzji podatkowych może znacznie silniej pobudzać podmioty do aktywności gospodarczej przez radykalne obniżenie podatków, niż automatyczne stabilizatory koniunktury.
Dyskrecjonalna polityka podatkowa ma jednak istotną wadę, zastosowanie jej instrumentów wymaga czasu. Jest to związane z długotrwałym i żmudnym procesem legislacyjnym wprowadzenia nowych podatków lub zmian w już istniejących podatkach. Podatki ze względu na ich różne możliwe negatywne skutki, jak też z uwagi na to, że naruszają interesy określonych osób, podmiotów gospodarczych, grup społecznych itd., są przedmiotem szczególnego zainteresowania społeczeństwa. Znajduje to wyraz w pracach parlamentu nad zmianami w systemie podatkowym. Nadmierny pośpiech w sprawach podatkowych jest więc niewskazany, ale z kolei przewlekłe procedury prawne osłabiają skuteczność podatkowych narzędzi dyskrecjonalnej polityki państwa. Występuje tzw. efekt opóźnień, który znacznie ogranicza wpływ państwa na gospodarkę. Sens opóźnień polega na tym, że między diagnozą dotyczącą stanu gospodarki a przygotowaniem określonych środków polityki ekonomicznej upływa tak wiele czasu, że w momencie, w którym środki (narzędzia) te są gotowe, układ gospodarki na tyle się zmienił, iż narzędzia te są już nieskuteczne.
Leave a reply