Analiza wydatków w przekroju działowym, a nie wykonawczym (resortowym), pozwala określić rzeczywistą alokację środków pieniężnych na dany dział bez względu na to, czy dysponentem środków są władze centralne, władze regionalne czy władze samorządowe. Wydatki publiczne na ochronę zdrowia w Polsce są alokowane przez resort zdrowia, ale przede wszystkim przez budżety wojewodów, a także inne resorty (wojskowa służba zdrowia, kolejowa służba zdrowia, służba zdrowia resortu spraw wewnętrznych itp.). Drugi istotny podział wydatków publicznych to:
– wydatki realne albo rzeczywiste (nabywcze),
– wydatki transferowe.
Kryterium wyodrębnienia tych wydatków jest ich związek z ostatecznym wykorzystaniem PKB. W wyniku wydatków realnych następuje zużycie elementów PKB w drodze zakupu towarów i usług przez jednostki należące do sektora publicznego. Wydatki nabywcze tworzą więc w sposób bezpośredni popyt na dobra i usługi, co ma istotne znaczenie dla funkcjonowania gospodarki: zewnętrznym tego wyrazem są np. zamówienia publiczne.
Wydatki transferowe dokonywane są na rzecz innych podmiotów, co wiąże się albo z istniejącym systemem finansów publicznych, albo wynika z prowadzonej przez państwo polityki finansowej. W związku z tym należy rozróżnić:
– transfery wewnętrzne, czyli transfery dokonywane wewnątrz systemu finansów publicznych,
– transfery zewnętrzne, czyli na rzecz podmiotów znajdujących się poza sektorem publicznym.
Transfery wewnętrzne oznaczają wydatki publiczne jednych gestorów funduszy publicznych na rzecz innych gestorów funduszy publicznych. W wyniku tych transferów nie zmienia się ogólna wielkość środków publicznych, natomiast zmienia się struktura ich finalnego wydatkowania. Zagadnienie roli transferów wewnętrznych przedstawię na przykładzie systemu finansów publicznych w innym miejscu.
Leave a reply