W poszukiwaniu definicji nauki o finansach publicznych wielce przydatne jest kryterium własności. Według niego działalność gospodarczą i społeczną dzieli się na: prywatną i społeczną. Ze względów organizacyjnych, statystycznych, analitycznych wyróżnia się odpowiednio: sektor prywatny i sektor publiczny. Zastosowanie kryterium własności pozwala stwierdzić, że przedmiotem nauki o finansach publicznych są zjawiska i procesy związane z powstawaniem i rozdysponowywaniem pieniężnych środków publicznych zapewniających funkcjonowanie sektora publicznego.
Takie podejście do przedmiotu nauki o finansach, choć wielce przydatne, jest jednak niewystarczające do uzyskania odpowiedzi na pytanie, jakimi konkretnymi zjawiskami zajmuje się ta dziedzina wiedzy.
W szczególności przedstawiona wyżej definicja nauki o finansach publicznych ma podstawową wadę: sprowadza jej przedmiot wyłącznie do nauki o gospodarowaniu pieniężnymi środkami publicznymi. Podejście takie było typowe dla klasycznej ekonomii, a więc dla okresu kapitalizmu wolnokon- kurencyjnego. Ogromny przełom we współczesnej doktrynie ekonomicznej, postęp w badaniach nad funkcjonowaniem gospodarki kapitalistycznej, rozwój narzędzi oddziaływania państwa na gospodarkę itd. spowodowały, że powyższa definicja nauki o finansach publicznych jest po prostu anachroniczna. Akceptując zatem pogląd, że nauka o finansach publicznych zajmuje się funduszami, które tworzą i którymi dysponują władze publiczne (zwłaszcza takimi funduszami jak: budżet państwa, budżety samorządowe, publiczne fundusze ubezpieczeniowe), chcę wyraźnie podkreślić, że przedmiotem zainteresowania tej dyscypliny wiedzy – w jej nowoczesnym ujęciu – jest nie tylko zewnętrzna pieniężna forma funduszy publicznych, lecz także ich treść ekonomiczna, społeczna, polityczna itp.
Leave a reply