Rozważając istotę równowagi budżetowej stwierdziliśmy, że idealne zrównoważenie dochodów i wydatków budżetowych jest czymś wyjątkowym. Jeżeli tak, to na ogół budżet państwa wykazuje jakieś saldo, czyli nadwyżkę lub deficyt. Wyłania się stąd ważna kwestia interpretacji salda budżetu państwa.
przeczytaj resztę
O ile w życiu gospodarczym decyzje podejmuje się na podstawie wymiernego kryterium zysku, co umożliwia porównywanie nakładów w pieniądzu, o tyle w życiu publicznym prowadzenie takiego rachunku jest wielce utrudnione, a wyniki problematyczne. Wyborca głosując łatwiej może podjąć decyzję, jeżeli skutki jego decyzji są porównywalne, tzn. jeżeli dotyczą podobnej treści, np. czy dana wspólnota powinna najpierw budować stadion czy halę sportową. Rzeczywistość zmusza jednak wobec ograniczonych środków publicznych – do podejmowania trudnych decyzji, rozstrzygania takich dylematów, jak np. czy budować przychodnię lekarską czy szkołę.
przeczytaj resztę
Alokacja określonych dóbr publicznych i społecznych wymaga – w warunkach gospodarki pieniężnej – posiadania dochodów. Spełniając konstytucyjne funkcje (obrona narodowa, bezpieczeństwo publiczne, administracja, edukacja itp.) państwo musi ponosić wydatki związane z alokowaniem dóbr publicznych i społecznych. Jednocześnie państwo bezpośrednio nie wytwarza żadnego dochodu. Dlatego z konieczności sięga do dochodów innych podmiotów, wykorzystując atrybut władzy. Innym źródłem finansowania wydatków publicznych mogą być pożyczki.
przeczytaj resztę