Category Praktyka

05/13/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Budżet państwa, budżety wojewodów, budżety lokalne są podstawową formą organizacyjną dla pieniężnych środków publicznych. Budżet jest też jedną z najstarszych instytucji finansowych, o czym wspominałem już wcześniej. Obok budżetu występują obecnie oraz występowały w przeszłości, i to odległej, publiczne fundusze celowe jako alternatywna w stosunku do budżetu forma organizacyjna gromadzenia i wydatkowania środków publicznych. Istnienie celowych funduszy publicznch napotykamy już w starożytnej Grecji, gdzie istniał np. fundusz wojskowy i fundusz widowiskowy26. W związku z tym w pełni uprawniona jest hipoteza, że publiczne fundusze celowe były wcześniej rozwinięte niż budżety w znanej nam dzisiaj formie, tzn. jako fundusze ogólnego przeznaczenia. Za hipotezą taką przemawia fakt, że daniny publiczne nakładano i pobierano z myślą o określonym celu, co zobowiązywało do odrębnego gospodarowania tymi środkami.

05/12/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Po pierwsze, podatki te są pobierane przez państwo niezależnie od wyników działalności gospodarczej: jako takie mogą być niekorzystne dla podatników, gdyż przy pobieraniu ich milcząco zakłada się, że rezultaty działalności będącej przedmiotem sprzedaży (towary, usługi) zostaną zaakceptowane przez nabywcę.

05/12/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Współczesne państwo staje przed wieloma dylematami związanymi z zakresem i rodzajem jego obecności w gospodarce. Chodzi zwłaszcza o tzw. regulacyjną działalność państwa, której skutkiem jest zmiana warunków działalności podmiotów gospodarujących. Istota problemu polega na tym, aby działalność interwencyjna państwa nie naruszała logiki mechanizmu rynkowego. Ponadto ważne jest, aby przejmowane przez państwo zasoby nie były marnotrawione, co jest możliwe zwłaszcza przy bezpośrednim finansowaniu z budżetu zadań gospodarczych. Finansowanie to ma wiele ujemnych cech wy nikających z natury budżetu, a zwłaszcza z bezzwrotności wydatków, rocznego budżetowania itp.

05/11/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Analizując hipotetyczne skutki nakładania podatków można było się przekonać, że istnieją możliwości przerzucania ciężarów podatkowych na inne osoby lub podmioty gospodarcze. Takie zachowanie się podatników należy uznać za naturalne z ekonomicznego punktu widzenia. Podatnik bowiem dąży do zachowania (ochrony) swoich dochodów (majątku)8. Problem polega jednak na tym, że przerzucalność podatków może przybrać tak poważne rozmiary, iż zniekształci istotnie system podatkowy i ograniczy stopień realizacji celów państwa. Stąd też zjawisko przerzucalności może być groźne, jeżeli np. spowoduje nadmierne obciążenie jednej grupy podatników i nadmierne złagodzenie ciężarów innej grupy. Przerzucenie podatków prowadzi do zakłóceń w funkcjonowaniu mechanizmu rynkowego, skoro jedne przedsiębiorstwa są bardziej od innych obciążone podatkiem. System podatkowy powinien więc uwzględniać możliwość (mechanizm) przerzucania podatków oraz zapobiegać temu zjawisku wtedy, gdy jest ono niepożądane. Lepszemu zrozumieniu istoty przerzuca!ności podatków służy ich podział na:

05/11/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

W praktyce oznacza to, że wyborca opowiada się za programem danej partii, organizacji społecznej, zawodowej itp. Wynika stąd, że dla funkcjonowania demokracji przedstawicielskiej podstawowe znaczenie ma system partii politycznych i organizacji społecznych oraz kreowane przez nie programy. Programy te zawierają szereg elementów, które bezpośrednio dotyczą życia obywatela, grup społecznych, grup zawodowych itd. Chodzi zarówno o warunki życia, np. bezpieczeństwo socjalne, jak i sprawy publiczne, takie jak realizacja swobód, praw obywatelskich, wreszcie sprawy podatkowe, walka z bezrobociem, walka z inflacją, bezpieczeństwo zewnętrzne itd.

05/08/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Ostatecznym skutkiem fiskalnej aktywności państwa, a ściślej władz publicznych, tj. władz państwowych i władz samorządowych, jest wydatkowanie zgromadzonych środków pieniężnych. Wydatkowanie to jest związane z realizacją funkcji, celów i zadań tych władz. Wiemy już, że zakres aktywności władz publicznych – którego wyrazem są, z jednej strony, nakładane na społeczeństwo ciężary podatkowe, a z drugiej strony, ponoszone przez władze publiczne wydatki może się różnić. Różnice te wynikają z odmiennego rozumienia obowiązków władz publicznych wobec społeczeństwa i gospodarki. To zaś jest podyktowane realizowaną doktryną społeczno-ekonomiczną, programem partii sprawujących władzę itd. Niezależnie jednak od tego, wydatki publiczne są faktem, bez którego trudno byłoby sobie wyobrazić sprawne funkcjonowanie tak społeczności lokalnych, jak i całego społeczeństwa. Konieczne jest więc wydobycie pewnych cech szczególnych, które występują w kategorii „wydatki publiczne”.

05/07/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Rozważając istotę równowagi budżetowej stwierdziliśmy, że idealne zrównoważenie dochodów i wydatków budżetowych jest czymś wyjątkowym. Jeżeli tak, to na ogół budżet państwa wykazuje jakieś saldo, czyli nadwyżkę lub deficyt. Wyłania się stąd ważna kwestia interpretacji salda budżetu państwa.

05/07/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Alokacja określonych dóbr publicznych i społecznych wymaga – w warunkach gospodarki pieniężnej – posiadania dochodów. Spełniając konstytucyjne funkcje (obrona narodowa, bezpieczeństwo publiczne, administracja, edukacja itp.) państwo musi ponosić wydatki związane z alokowaniem dóbr publicznych i społecznych. Jednocześnie państwo bezpośrednio nie wytwarza żadnego dochodu. Dlatego z konieczności sięga do dochodów innych podmiotów, wykorzystując atrybut władzy. Innym źródłem finansowania wydatków publicznych mogą być pożyczki.

05/06/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Do zakresu ubezpieczeń społecznych należą także ubezpieczenia zdrowotne oraz ubezpieczenia na wypadek bezrobocia. Finansowanie świadczeń zdrowotnych może się dokonywać przez system zaopatrzeniowy, który polega na tym, że władze publiczne biorą organizacyjną i finansową odpowiedzialność za ochronę zdrowia. Źródłem finansowania publicznych usług zdrowotnych są podatki wpływające do budżetu państwa i budżetów samorządowych, przy czym podatki te mają charakter ogólny, a nie ceiowy. Wadą tego rozwiązania jest to, że wydatki na ochronę zdrowia są kształtowane w ramach procedury budżetowej, ze wszystkimi pozytywnymi i negatywnymi tego konsekwencjami, z przewagą tych ostatnich. (Sprawa ta będzie jeszcze przedmiotem rozważań.)

05/04/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

W celu pokrycia deficytu budżetowego Bank Anglii przeprowadza emisję nowych obligacji państwowych oraz dokonuje – w imieniu rządu – konwersji starych pożyczek. Bank nie bierze udziału w publicznej subskrypcji tych pożyczek, ale jednak nie sprzedane pożyczki są przejmowane przez Departament Emisyjny i sprzedawane później na rynkach finansowych.

05/02/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Jeżeli w systemach demokratycznych tak zasadniczą rolę odgrywa głosowanie oraz reguła, iż mniejszość musi podporządkować się większości, to rozpatrzmy teraz, w jaki sposób ustala się rezultaty i jakie zasady mogą być zastosowane.

05/01/2015, Kategorie  Praktyka | No comments

Gromadzenie i rozdysponowywanie pieniężnych środków publicznych wymaga działania określonych podmiotów nie tylko najwyższego szczebla władzy ustawodawczej i wykonawczej, lecz także sieci instytucji (podmiotów), które na bieżąco realizują dochody i wydatki publiczne. Podmioty te mają określoną formę organizacyjną, działają na podstawie określonych aktów normatywnych, w oparciu o określone instytucje finansowe (np. budżet państwa, fundusze ubezpieczeniowe).